2–8 października
Brześć Kujawski
Od środy do soboty (4–7.10) w Brzeskim Centrum Kultury i Historii „Wahadło” w Brześciu Kujawskim będzie można zobaczyć wystawę osób studenckich z Pracowni Fotografii i Działań Postartystycznych na Wydziale Sztuki Mediów Akademii Sztuki w Szczecinie. Kuratorowana przez prowadzącą pracownię Agatę Zbylut ekspozycja towarzyszy trzeciej edycji Festiwalu Kultura nas ocali i za punkt wyjścia obiera ewangeliczny cytat temu zaś, kto nie ma, będzie zabrane nawet to, co ma, który stał się inspiracją do nazwania teorii kumulatywnej przewagi Roberta Mertona efektem św. Mateusza. Zgodnie z nią drobna przewaga podczas studiów czy na początku kariery skutkuje budowaniem widzialności i kumulowaniem korzyści powiększając dystans pomiędzy osobami startującymi z podobnej pozycji. Analogicznie kumulują się również porażki, prowadzące do utraty wiary w siebie i reputacji „przegrywu”. Wystawa podejmować będzie refleksję nad tymi mechanizmami w kontekście akademii, prezentując prace odnoszące się do poczucia braku, niedopasowania i lęku.
Gliwice
Kontynuację dyplomowego projektu Natalii Wirmańskiej, niedawnej absolwentki katowickiej ASP, zobaczymy na otwieranej w piątek (6.10) w gliwickiej Galerii Brama wystawie Dziatki/Dziadki. W swoim dyplomie artystka skupiała się na wspólnotowej i prywatnej pamięci polskiej wsi i kształtujących ją relacjach władzy i podporządkowania. Tym razem twórczyni połączy siły ze swoim bratem Maciejem Wirmańskim, artystą dźwiękowym, koncentrując się na prywatnej pamięci i intymnej więzi między rodzeństwem oraz ich nieżyjącymi dziadkami. Na gliwickiej wystawie znajdą się obrazy, soundscape’y, nagrania terenowe oraz obiekty pozostające w relacji z konkretnymi miejscami w domu i obejściu dziadków artystów, dziś będącym już popadającym w ruinę pustostanem. Złożą się one na opowieść, w której wspomnienie dziecięcej idylli łączy się z goryczą przemijania i pokoleniowych traum.
Kielce
W piątek (6.10) w Centrum Sztuki ArtLAB Instytutu Sztuk Wizualnych Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach otworzy się towarzysząca programowi 28. Międzynarodowego Plakatu w Warszawie wystawa Życzymy Państwu przyjemnej podróży! Znajdą się na niej plakaty i „obiekty plakatowe” z jednej strony turystyczne, odnoszące się do tego, co przyjemne, ukazujące współczesne oblicze marketingu miast i promocji lokalnego dziedzictwa, a z drugiej te odwołujące się do zagrożeń geopolitycznych, konfliktów i kryzysów politycznych.
Kraków
Solowa wystawa Andrzeja Szwabe Problem Tłumacza otworzy się w piątek (6.10) w prowadzonej przez Bartka Buczka galerii Art Industry Standard. Galeryjną przestrzeń artysta ukształtuje na podobieństwo pokoju spełniającego najbardziej podstawowe standardy wyposażenia. Wszystkie obiekty takie jak łóżko, lampka nocna, szafa czy stolik w tym przypadku zostały przez artystę na różne sposoby mechanicznie upośledzone, a domniemany mieszkaniec pozostaje nieobecny, pozostawiając pomieszczenie bez nadzoru.
Łódź
Wystawa Instant Travel kolektywu Eternal Shipping Ltd., który tworzą Joanna Dyba i Franek Ammer, otworzy się w piątek (6.10) w galerii WY. W swoim projekcie Biuro Podróży Natychmiastowych kolektyw łączy nostalgiczne odniesienia do turystycznej infrastruktury początku wieku ze spekulacją na temat przyszłości, w której podróż nie będzie musiała wiązać się z fizycznym przemieszczaniem się. Na wystawie o częściowo performatywnym charakterze twórcy badają granicę między realnym doświadczeniem a jego imitacją. Wykorzystując wideo, dźwięk, instalacje oraz obiekty ready-made zastanawiają się nad tym, jak krajobraz technologiczny wpływa na postrzeganie krajobrazu w ogóle.
Opole
Czy w czasach pogłębiającej się od dawna polaryzacji i radykalizacji opinii możliwa jest jeszcze debata publiczna nakierowana na dialog, wypracowanie kompromisów i budowanie wspólnoty? Z tym pytaniem mierzą się nie tylko kandydatki i kandydaci w nadchodzących wyborach, ale też artystki i kuratorzy, czego dowodem otwierana w piątek (6.10) w Galerii Sztuki Współczesnej w Opolu wystawa Chcąc pogodzić wszystkich, nie zadowolisz nikogo. Prezentowane na niej prace skupią się na punktach zapalnych życia społecznego oraz absurdach i paradoksach sytuacji konfliktowych, udowadniając, że nadal możliwe jest godzenie stanowisk pozornie wykluczających się.
Poznań
Solowa wystawa Michała Łuczaka Prace Leśne otworzy się w piątek (6.10) w galerii Centrala. W swoim fotograficznym projekcie artysta prowokuje do dyskusji na temat gospodarki leśnej i towarzyszących wycinkom emocji. Łuczak przygląda się m.in. procesowi zmiany struktury gatunkowej polskich lasów za sprawą nasadzeń gatunków bardziej odpornych na postępujące zmiany klimatyczne niż drzewa dotychczas dominujące w rodzimym krajobrazie. Jednocześnie zwraca uwagę na to, czego w programach studiów na wydziałach leśnictwa brak – emocjonalną więź człowieka z lasem i jego oddziaływanie na naszą psychikę.
Roczny program edukacyjny prowadzony przez duet Inside Job w pracowni gościnnej na Intermediach Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu podsumowywać będzie otwierana tego samego dnia (6.10) wystawa Panorama Exit w galerii SKALA. Motywem przewodnim zajęć prowadzonych przez Ulę Lucińską i Michała Knychausa były krajobrazy przyszłości, rozumiane jako spekulatywne scenariusze, w których zaistnieć może to, co wykluczone, pominięte, nieuprzywilejowane, dziwne i nieludzkie.
Szczecin
Dwie nowe wystawy zaprezentuje w ten czwartek (5.10) Trafostacja Sztuki w Szczecinie. Aneta Grzeszykowska na Selfie z Psem zaprezentuje najnowszy cykl prac pod tym samym tytułem. Artystka po raz kolejny podejmuje grę z własnym wizerunkiem, cielesnością i zmienną tożsamością, tym razem poddając już zdefragmentowany obraz radykalnej transformacji. Kopie fragmentów ciała wykonane ze świńskiej skóry, znane z cyklu Selfie sprzed niemal dekady, oddane zostają w nowych pracach do zjedzenia psom, aż pozbawione ludzkiej formy rzeźby stopniowo znikają z kolejnych fotografii i z rzeczywistości. Inne zwierzę patronować będzie z kolei wystawie Anny Witkowskiej. Maciora. O świni, która nauczyła się latać to opowieść o nieodpłatnej, niewidzialnej pracy opiekuńczej kobiet i zmęczeniu, które może stać się formą politycznego oporu przed nadprodukcją światowych gospodarek. Artystka odnosząc się do własnych emocji i stanów oraz przepracowując doświadczenia pokolenia transformacji podkreśla po raz kolejny, że prywatne jest polityczne.
Warszawa
Tuż po wernisażowej gorączce WGW pora na powrót do rzeczywistości i przygotowanie się na najważniejsze wydarzenie jesieni – wybory parlamentarne. W tym roku startują w nich dwie osoby związane zawodowo ze sztuką: Jana Shostak z list Lewicy oraz Michał Suchora, kandydat Zielonych. Jak ich doświadczenia z pola sztuki wpływają na postrzeganie polityki? Czy strategie i estetyki przynależne sztuce współczesnej mogą się w okazać przydatne w polityce? Między innymi o to Janę Shostak i Michała Suchorę na dzisiejszej (2.10) debacie przedwyborczej „Szumu” i „Krytyki Politycznej” pytać będą Karolina Plinta i Jakub Majmurek. Debata odbędzie się w siedzibie Komuny Warszawa, transmitowana będzie również na facebookowych kanałach obu redakcji.
Również dziś (2.10) w Izbie Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy otwarta zostanie nowa wystawa stała – projekt Krzysztofa Wodiczki. Głosy pamięci to audiowizualna instalacja upamiętniająca ofiary Powstania Warszawskiego i opowiadająca o tragicznych losach ludności cywilnej Warszawy 1944 roku. Projekt Wodiczki stanie się centralnym punktem pawilonu Izby Pamięci, który wypełniony zostanie relacjami świadków nazistowskich zbrodni oraz ich bliskich: cywilów, żołnierzy, ale też przedstawicieli młodszych pokoleń dotkniętych piętnem wydarzeń z czasów powstania.
Indywidualna wystawa Viktara Aberamoka otworzy się w czwartek (5.10) w BIMER HOUSE Gallery. Drogi i Granice to opowieść osadzona w bagnistym krajobrazie Polesia. Artysta pochodzący z Ukrainy, dorastający w białoruskim Brześciu, a obecnie mieszkający w Warszawie odnosi się w niej m.in. do pojęcia domu definiowanego nie jako jedno dające się łatwo dookreślić i opowiedzieć miejsce, a raczej wiele przestrzeni, śladów i dróg, które ma on za sobą. Także poszczególne obrazy Aberamoka, nawet jeśli osiągają monumentalne niekiedy rozmiary, przypominają raczej szybkie notatki, zapiski z drogi niż wypracowane dekoracyjne kompozycje.
Od piątku do niedzieli (6–8.10) potrwa tegoroczna edycja Festiwalu Przemiany w Centrum Nauki Kopernik. Hasłem przewodnim najnowszej odsłony festiwalu będzie superorganizm. Obok naukowczyń i naukowców interpretować je będą również osoby artystyczne, w tym jedna z gościń specjalnych, Olivia Arthur związana z Magnum Photos, która zaprezentuje projekt fotograficzny dokumentujący współczesną ewolucję technologiczną człowieka. Zobaczymy również prace z obszaru bio artu oraz sztuki kinetycznej towarzyszące stacjom doświadczalnym poświęconym takim zagadnieniom jak mikrobiom, DNA, biologia syntetyczna czy symbiotyczne relacje w przyrodzie.
Wrocław
Wspólna wystawa Izy Opiełki i Miłosza Flisa otworzy się w piątek (6.10) w Krupa Gallery. W Se99zy biorą oni na warsztat ciało przyszłości, wychodząc od pojęcia „doliny niesamowitości” tworzą prace balansujące na granicy estetycznego zachwytu i obrzydzenia. Dostrzegając nieprzystawalność naszych ciał do szybkiego postępu technologicznego twórcy snują scenariusze transhumanistycznej przyszłości. Na wystawie zobaczymy inspirowane nowoczesnym ergonomicznym dizajnem obrazy Opiełki oraz rzeźbiarskie formy Flisa sięgające do wyobrażeń pierwotnych jednokomórkowych organizmów, którym towarzyszyć będzie soundscape stworzony przez duet digital mental data i kaliente ilich.
Zielona Góra
Ponad dekadę działaności warszawskiej Kwiaciarni Grafiki streszczać będzie otwierana w piątek (6.10) w zielonogórskim BWA wystawa Liberté, Égalité, Serigrafité! Zobaczymy na niej około stu serigrafii powstałych w tym czasie w wyniku współpracy z zaproszonymi osobami artystycznymi. Ekspozycja będzie jednak opowieścią przede wszystkim o etosie miejsca, misji demokratyzacji dostępu do sztuki poprzez technikę sitodruku, a także o samej tej technice i jej formalnych możliwościach, niekiedy związanych z elementami błędu i przypadku.