18–24 października
Białystok
Wybrane projekty powstałe w Pracowni 3D i Zdarzeń Wirtualnych II Wydziału Sztuki Mediów stołecznej ASP, pod kierownictwem Jakuba Wróblewskiego, we współpracy z Andreiem Isakovem i Przemysławem Danowskim, zaprezentowane zostaną na otwieranej w piątek (22.10) wystawie Liminal – stan przejściowy w białostockim Arsenale. Wystawa poruszać będzie szereg wątków związanych z praktyką artystyczną w obszarze nowych mediów i rzeczywistości transmedialnej, szczególny nacisk kładąc na potencjał tworzenia wspólnoty doświadczenia za pośrednictwem wirtualnej rzeczywistości. Przy okazji ekspozycji odbędzie się też konferencja na temat lokalnej specyfiki praktyk opartych na rzeczywistości multimedialnej, a w ramach podsumowanie projektu ukaże się publikacja cyfrowa.
Krystyna Szmek, „VRLAB”
Gdańsk
Nowe gdańskie muzeum, czyli NOMUS, swoją działalność inaugurowało już kilkakrotnie, doczekaliśmy się jednak otwarcia ostatecznego, które nastąpi w najbliższy weekend (22–24.10). Hucznej inauguracji towarzyszyć będzie szereg wydarzeń, w tym koncerty, performanse m.in. Ani Nowak i Grzegorza Klamana, debata pod hasłem Po co nam dziś muzea sztuki współczesnej? i last but not least otwarcie dwóch wystaw. Kolekcja w działaniu prezentować będzie prace ponad czterdziestki artystek i artystów, w znacznej mierze pochodzących z Gdańska, skupiając się przy tym na realizacjach związanych z rzeczywistością społeczno-polityczną. Obok niej w Gdańsku zobaczymy też prezentowaną poprzednio w białostockim Arsenale, kuratorowaną przez Anetę Szyłak wystawę artystek i artystów kurdyjskich zatytułowaną Niech poprzedza cię płomień.
Równolegle z otwarciem NOMUS-a odbędzie się też tegoroczna edycja festiwalu Narracje, kuratorowana przez Karinę Kottovą i Piotra Sikorę, pierwotnie planowana na ubiegły rok i przesunięta z powodów pandemicznych. Gdańsk 2080. Kongres Futurologiczny poprzez rozproszone w przestrzeni Wrzeszcza Dolnego prace m.in. Barbory Kleinhamplovej, Potencji czy Cecylii Malik opowiadać będzie historię wybiegającą o ponad pół wieku w przyszłość, do Gdańska zalanego częściowo wodami Bałtyku. Mimo to będzie to historia optymistyczna, odbiegająca od współczesnych drastycznych prognoz dotyczących stanu planety, proponując w zamian wizję harmonijnego ekosystemu opartego na współpracy i niedestrukcyjnej ingerencji w przyrodę.
Gorzów Wielkopolski
Jana Shostak od początku w swojej praktyce łączyła działania artystyczne z aktywistycznymi, w ciągu ostatniego roku, w związku z sytuacją w Białorusi, ta szala zdecydowanie przechyliła się jednak w kierunku stricte aktywistycznym. Teraz Shostak powraca do przestrzeni galeryjnej z projektem Solidarność in Progress. Wystawa pod tym tytułem, z udziałem szeregu twórców i twórczyń, m.in. Yulii Krivich, Archiwum Protestów Publicznych, Kamila Kotarby czy Kolektywu Łaski otworzy się w czwartek (21.10) w Miejskim Ośrodku Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim. Tytułowa solidarność przełoży się m.in. na gest przekazania wszystkich honorariów za udział w wystawie na rzecz obywatelskiej inicjatywy „Partyzanka”, pomagającej osobom represjonowanym.
Kalisz
Retrospektywę związanego z Kaliszem malarza i rysownika Janusza Kokota zaprezentuje w czwartek (21.10) Galeria Sztuki im. Jana Tarasina. Na wystawie zatytułowanej Poza horyzont znajdą się cykle prac na papierze z ostatnich kilku lat, będące próbą zdefiniowania artystycznej tożsamości Kokota, naznaczonej doświadczeniem życia w odmiennej kulturze i nieustanną chęcią przekraczania własnych granic.
Kraków
W tym roku odbywa się pierwsza edycja Open Eyes Art Festival, nowej inicjatywy festiwalowej krakowskiej ASP. Wydarzenia w ramach festiwalu odbywać się będą jeszcze przez miesiąc, a spośród szeregu pokazów warto wybrać się przede wszystkim na otwieraną w piątek (22.10) wystawę O żyznych ruinach przy ul. Kopernika 15A. Instalacja przygotowana przez Katarzynę Wyszkowską, Adama Nehringa, Karola Patołę i Antoniego Kuźniarza opowiadać będzie o strategiach mitologizowania fragmentów przeszłości i kreowania obrazów tożsamości zbiorowej za pomocą strategii muzealniczych.
Łódź
Projektantka mody, artystka, ilustratorka, filantropka i kuratorka Helena Bohle-Szacka będzie bohaterką nowej wystawy w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi. Kuratorowana przez Marcina Różyca ekspozycja Helena Bohle-Szacka. Przenikanie otworzy się w najbliższy czwartek (21.10) i będzie odnosić się do historii związanej z Białymstokiem, Łodzią, Warszawą i Berlinem bohaterki o złożonej tożsamości polsko-niemiecko-żydowskiej, ale i stawiać pytania o to, co jej dorobek mówi o teraźniejszości i przyszłości. Archiwalia z kolekcji Galerii im. Sleńdzińskich w Białymstoku zinterpretowane zostaną przez szereg współczesnych artystek i artystów, m.in. Zuzę Golińską, której praca stanowić będzie jednocześnie scenografię całej wystawy, oraz Sebulca, Krzysztofa Gila czy Janę Shostak.
Dzień później (22.10) Miejska Galeria Sztuki w Łodzi zaprezentuje kontynuację projektu BaŁUTy tożsamości sprzed dwóch lat. Podobnie jak pierwsza odsłona wystawy odnosić się ona będzie do złożonej historii oraz aktualnej tożsamości tytułowej łódzkiej dzielnicy, o której opowiadać będą prace ośmiorga artystek i artystów, w większości związanych z Bałutami dziś lub w przeszłości, tworzących i mieszkających na terenie dzielnicy.
Olsztyn
Wystawę prac wybranych laureatów i laureatek 3. edycji Ogólnopolskiego Konkursu Malarskiego im. Wojciecha Fangora zobaczymy w olsztyńskim BWA na otwieranej w czwartek (21.10) wystawie. Organizowany przez Wydział Malarstwa gdańskiej ASP konkurs skierowany jest do studentek i studentów kierunków malarskich na wszystkich uczelniach artystycznych w Polsce. Zdobywcami głównych nagród w zeszłorocznej, przeprowadzonej zdalnie edycji, których prace znajdą się również na wystawie w Olsztynie, zostali Aleksander Baszyński i Anna Kwiatkowska.
Poznań
Solowa wystawa Agaty Michowskiej zatytułowana Trzecia nieudana próba stworzenia świata otworzy się w piątek (22.10) w poznańskiej galerii SKALA. Przestrzeń galerii artystka wypełni przypominającą magazynowy regał, na którym znajdzie się kilkadziesiąt szklanych kul. W tak skonstruowaną rzeźbę Michowska wkomponowała element błędu, elementy niekontrolowane i chaotyczne, łącząc w ten sposób element prywatnej kosmologii ze swego rodzaju ilustracją naukowych spekulacji na temat powstania kosmosu.
Sopot
W ramach kolejnej odsłony rocznego cyklu Tool Cycle: new visualisations for activated bodies w przestrzeni Goyki 3 Art Inkubator odbędzie się w czwartek (21.10) performans Rafała Pierzyńskiego Dotykanie: przez przestrzeń. Motywem przewodnim, wokół którego krążyć będzie artysta, jest elastyczność jako zasada rządząca przemianami oraz dotyk w epoce ekspansji mediów i systemów społecznej opresji. Pierzyński poprzez dotyk właśnie przywołuje ideę wspólnoty opartej na współczuciu i odczuwaniu.
Warszawa
Druga edycja festiwalu filmowego HER Docs wystartuje w ten piątek (22.10) i z wiadomych powodów odbywać się będzie w trybie hybrydowym – w kinach Muranów, Kinoteka i Elektronik, a także na platformie VOD Onestage.pl. W programie znajdzie się ponad setka polskich i zagranicznych filmów, od dokumentów, przez animacje, po eksperymentalne prace wideo, a także szereg wydarzeń towarzyszących, w tym spotkania z twórczyniami i warsztaty. Wiele spośród prezentowanych na festiwalu filmów będzie prezentowanych w Polsce premierowo, a cały program podzielony został na szereg sekcji pod hasłami m.in. Sztuka, Lepsze jutro?, Ciało, Śnienie czy HERstorie.
Ledwo opadł kurz po WGW, a Galeria Śmierć Człowieka powraca już z nową wystawą. W piątek otworzy się solowy pokaz Pauliny Trzeciak Nie Ma Nic Bardziej Fikcyjnego Niż Nasza Rzeczywistość. Artystka podejmie refleksję nad krytycznym potencjałem kryjącym się w projektowaniu graficznym, traktując język projektowania jako narzędzie tworzenia fikcji umożliwiające eksplorację i krytykę możliwych przyszłości. Trzeciak zaprezentuje prace w formie flag, podejmując namysł nad rolą narodowych identyfikacji i pozycją państwa w neoliberalnej ekonomii, a także serię esejów wizualnych osadzonych w praktyce badań artystycznych.
Wrocław
Ludmiła Popiel, Kompozycja X – 67, 1967, fot. Mirosław Łanowiecki, Muzeum Architektury we Wrocławiu
Po niedawnej, długo odwlekanej premierze najnowszego filmu z cyklu o Jamesie Bondzie agent 007 powróci w zupełnie innej odsłonie – jako bohater wystawy Piotra Kmity w galerii Studio BWA Wrocław. Otwierana w piątek (22.10) ekspozycja Sorry James będzie artystyczną analizą obszernego, rozwijanego od ponad pół wieku filmowego uniwersum. Kmita jednocześnie celebruje kolejne opowieści o brytyjskim agencie i poddaje je krytycznej dekonstrukcji, skupiając się zarówno na fabularnej dialektyce ewolucji i schematyczności, ale i szerszych problemach związanych z kryzysem męskości czy kulturą unieważnienia.
Tego samego dnia (22.10) w Muzeum Architektury otworzy się Czasoprzestrzeń zbioru – pierwszy od niemal dwóch dekad pokaz kolekcji wrocławskiej instytucji. Zbiory te gromadzone są od roku 1966 i obejmują ponad sto prac z kategorii „plastyki związanej z architekturą”, jak nazwano ją w momencie fundacyjnym. Są wśród nich prace zakorzenione w tradycji konstruktywistycznej, jak i dzieła prezentujące utopijne wizje artystyczno-architektonicznych fantazji. Wśród prezentowanych na wystawie obrazów, szkiców, grafik, obiektów i modeli architektonicznych zobaczymy realizacje m.in. Henryka Stażewskiego, Marii Jaremy, Zdzisława Jurkiewicza czy Wandy Gołkowskiej.
Również w piątek (22.10) w przestrzeni Pawilonu Czterech Kopuł odbędzie się premiera spektaklu Sweet Home zrealizowanego przez kolektyw in between, który tworzą Natasza Sołtanowicz, Marianna Syska, Joanna Kowalska i Grzegorz Bieńko. Muzyczno-performatywny spektakl koncentrować się będzie na relacji pomiędzy świadomością człowieka a przestrzenią jego domu, stawiając pytania m.in. o to czym jest dom, jak przywiązujemy się do przestrzeni życiowych, jak je oswajamy i jakie znaczenie odgrywają w naszym życiu codzienne rytuały, przyglądając się także relacji pomiędzy domem jako ideą a domem jako fizyczną przestrzenią.
Dzień później (23.10) we wrocławskim Muzeum Etnograficznym otworzy się wystawa Naprawiacze, kuratorowana przez Olgę Budzan i Martę Derejczyk. Opowie ona o relacjach ludzi i przedmiotów opartych zgodnie z tytułem na naprawianiu, a nie mnożeniu kolejnych obiektów jednorazowego użytku. Historycznym kontekstem i wzorem dla strategii zero waste, recyklingu i upcyklingu staną się świadectwa dawnego wiejskiego i miejskiego gospodarowania, wyroby rzemieślnicze, ale i przedmioty naprawione hobbystycznie i intuicyjnie, wypożyczone od domowych wynalazców i majsterkowiczów.
Zalesie Górne
W Ośrodku Sztuki Lescer zobaczymy tym razem pokaz zakorzeniony w lokalnym mazowieckim pejzażu. Reprezentowana przez berlińską galerię Gregor Podnar Marzena Nowak na otwieranej w sobotę (23.10) wystawie Pamiętam, że słońce świeciło w oczy cofać się będzie pamięcią do dzieciństwa spędzonego w leżącym tuż obok Zalesia Piasecznie, prezentując rzeźby, obrazy, rysunki i wideo odnoszące się do świata wspomnień i marzeń sennych.
Internet
Dobiegł końca konkurs Zaprojektuj Europę od nowa – Nowy Europejski Bauhaus, organizowany przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce i skierowany do studentek i studentów uczelni artystycznych. Laureatką konkursu za projekt odnoszący się do hasła „Europejskie wartości demokratyczne a prawa człowieka” została Pola Włodarczyk z łódzkiej filmówki, wyróżnieni zostali zaś Julia Skiepko i Mateusz Santus. Prace całej trójki zobaczyć można na stronie projektu, a w przyszłym miesiącu prezentowane będą one również na ulicach Warszawy, Wrocławia, Trójmiasta i Krakowa.
