17-23 września
Białystok
W dniu równonocy jesiennej, przez równą dobę (23.09), w białostockim Arsenale prezentowane będą Słońca Łukasza Radziszewskiego – nowa odsłona projektu, który premierę miał w ubiegłym roku w stołecznej Zachęcie. Tym razem dwukanałowa instalacja wideo złożona z ujęć wschodów i zachodów słońca w kolejnych miejscach na globie składać się będzie w większości z transmisji na żywo. Częścią projektu poświęconego naturze czasu i jego zagarnianiu przez późnokapitalistyczną logikę konsumpcji i produkcji będzie także generowana na żywo w oparciu o dane z kolejnych miejsc kompozycja dźwiękowa Rafała Ryterskiego.
Gliwice
Lorenzo Castore, z cyklu Ziemia © Lorenzo Castore
Po wieloletniej przerwie do Gliwic w ramach organizowanej przez Czytelnię Sztuki rezydencji wrócił Lorenzo Castore, włoski fotograf, który fotografował Śląsk w latach 90., a w kolejnej dekadzie pracował w Krakowie. W najbliższy piątek (21.09) w gliwickiej galerii otworzy się kuratorowana przez Wojciecha Nowickiego wystawa Ziemia, na której zobaczymy widziane okiem fotografa przemiany zachodzące na Śląsku, nakładające się na siebie pozostałości kilku epok w przedstawieniach skupionych przede wszystkim na mieście i jego mieszkańcach.
Kraków
Podczas gdy w stolicy weekend należeć będzie do galerii prywatnych, w Krakowie intensywny piątek (21.09) zafundują nam instytucje publiczne. Tego dnia otworzą się dwa spośród highlightów tego sezonu. Bunkier Sztuki zaprezentuje wystawę Orient. „Nowy Wschód” w sztuce artystów z regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Kuratorowana przez Michala Novotnego z praskiej Futury, przy współpracy Anny Bargiel wystawa jest częścią długofalowego projektu Trauma & Revival i koncentrować się będzie na tożsamości potransformacyjnej Europy Środkowo-Wschodniej. I to przy pomocy prac imponującego zestawu artystów z regionu, od klasyków pokroju Jiřiego Kovandy, po gwiazdy młodszego pokolenia, jak Vlad Nancă.
W tym samym czasie w Cricotece otwierać się będzie monograficzna wystawa Marii Jaremy Zostaję w tym teatrze. Podoba mi się tu. Idąc tradycyjnie tropem okołokantorowskim instytucja przypomni dorobek artystki, która odgrywała kluczową rolę w obu Grupach Krakowskich i obu Cricotach. Kuratorowana przez Annę Batko i Adę Grzelewską wystawa podkreślać będzie wszechstronność Jaremy, z naciskiem na jej twórczość związaną z teatrem.
Olsztyn
Olsztyńskie BWA obchodzi w tym roku sześćdziesięciolecie swojego istnienia, co postanowiono uczcić wystawą swoich zbiorów zatytułowaną Kolekcja – dojrzały wybór, otwieraną w czwartek (20.09). Znajdzie się na niej przede wszystkim malarstwo i grafika – dające dobry wgląd w prawidła, jakimi przed kilkoma dekadami rządziły zakupy do kolekcji galerii BWA w mniejszych miastach – prace artystów lokalnych i zestawu ówczesnych klasyków, takich jak Tadeusz Dominik, Józef Szajna czy Jan Cybis.
Poznań
Konkursy dla młodych artystów z reguły obwarowane są szeregiem regulaminowych obostrzeń, które mimo regularnie powracających głosów krytycznych nie ulegają z biegiem lat zmianie. Promykiem nadziei dla młodych artystów, którzy posługują się takimi „niekonkursowymi” środkami jak performans może być nowy konkurs organizowany przez poznański Arsenał, programowo nastawiony na wspieranie postaw eksperymentalnych, radykalnych i twórców posługujących się szeroko pojętymi nowymi mediami. Nazwany na cześć Leszka Knaflewskiego KNAF startuje w najbliższy piątek (21.09), kiedy to w Arsenale otworzy się wystawa konkursowa pierwszej edycji. Jej laureatów poznamy za miesiąc.
Toruń
Niedawno zakończyła się tegoroczna edycja krakowskiego Międzynarodowego Triennale Grafiki, a tymczasem wielkimi krokami zbliża się nowa odsłona analogicznej imprezy, odbywającej się od lat 80. w Toruniu – Międzynarodowego Triennale Grafiki „Kolor w grafice” w Wozowni. Jego dziewiąta edycja otworzy się piątek (21.09) i odbywać się będzie pod hasłem Hybryda. Toruńska impreza podąża tropem podobnych wydarzeń poświęconych grafice warsztatowej i w najnowszej odsłonie koncentrować się będzie na praktykach łączących różnorodne media i wykraczających poza tradycyjne techniki graficzne.
Jan Berdyszak, Milczenie XV, 1974, autochemigrafia, 48,5 x 83,2 cm
Warszawa
Jutro (18.09) w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w ramach Departamentu Obecności rozpocznie swoją tygodniową rezydencję Mikołaj Sobczak. W Wyklętych artysta po raz kolejny zderzać będzie kulturę drag z nacjonalistyczno-militarystyczną ikonografią, snując rozważania nad alternatywnymi formami polityk tożsamościowych i historycznych. W MSN zobaczymy między innymi nowy film Sobczaka, tytułowe Wyklęte, oraz performans przygotowany wspólnie z Nicholasem Grafią, który odbędzie się w sobotę.
W Galerii Studio nadal rządzą klasycy. Po niedawnej prezentacji pracy site specific Daniela Burena, w czwartek (20.09) w Studio otworzy się monograficzna wystawa nestora brytyjskiego performansu, Stuarta Brisleya. Decyzje koncentrować się będą przede wszystkim na realizacjach z lat 70. i 80. i związkach brytyjskiego performera z polską sceną. W Studio pierwszą akcję Brisley wykonał w połowie lat 70. na zaproszenie Józefa Szajny, tym razem odniesie się do niej w performansie zaplanowanym na dzień wernisażu.
Mikołaj Sobczak, Wonder Women, 2018. Dzięki uprzejmości Polana Institute
Najbliższy weekend (21-23.09) upłynie z kolei pod znakiem WGW, tym razem zasilanego potężnym zastrzykiem świeżej pozawarszawskiej krwi, w związku z czym na liście uczestników znajdziemy niemal trzydzieści galerii. Polecamy między innymi wycieczkę do Fundacji Galerii Foksal, gdzie nowa praca Pawła Althamera zestawiona zostanie z dziełami nowojorskiego lalkarza Roberta Antona, queerowo-feministyczne pokazy w Polana Institute i lokalu_30, międzynarodową Samospełniającą się przepowiednię w Piktogramie, wystawę Yulii Krivich i Michała Iwanowskiego w Instytucie Fotografii Fort i idealną na koniec wieczoru wystawę o figurze artysty-pijaka w Rastrze. W tym roku kilka galerii zdążyło się też przeprowadzić. Dawid Radziszewski rekonstruował będzie trzy historyczne wystawy w nowej przestrzeni na Kolejowej, Wschód zaprezentuje cykl fotografii Anny Orłowskiej w Domu Słowa Polskiego, a BWA Warszawa wystawę Agnieszki Brzeżańskiej, Jana Dobkowskiego i Zuzy Krajewskiej w lokalu na Marszałkowskiej. Wśród gościnnych pokazów warto wybrać się przede wszystkim na wystawę Dominiki Kowyni organizowaną przez katowicką Szarą i kiermasz organizowany przez krakowską Potencję.
Równolegle będzie można oddać się radosnej konsumpcji także na sobotnich (22.09) Groszowych Sprawach Deluxe. Tym razem będzie to handel na bogato – już nie z jednego łóżka polowego czy bagażnika, a w dziesięciu pawilonach, w których zainstalują się zaproszone artystki i artyści, między innymi Katarzyna Przezwańska, Dominika Olszowy i Martyna Czech.
Równolegle z WGW, w piątek (21.09) otworzy się też wystawa Zuzanny Janin w Galerii Foksal. Dom przekształcony w bryły geometryczne, jak sugeruje już prostolinijny tytuł, będzie kolejnym powrotem artystki do motywu, który wielokrotnie przewijał się przez jej dorobek – rodzinnego domu. Fragmenty modernistycznego budynku i wypełniających go osobistych przedmiotów artystka zatopiła w kulach z żywicy epoksydowej, jednak on sam wkrótce ma odżyć – artystka planuje po remoncie przekształcić go ponownie w miejsce spotkań i działań artystycznych.
W sobotę (22.09) w Pawilonie Sztuki Ergo Hestia otworzy się z kolei wystawa łódzkiego artysty Piotra Pasiewicza, finalisty dwunastej edycji Artystycznej Podróży Hestii. Na Fragmentaryzacji znajdzie się seria litografii, obiekt i fotografie dokumentujące jedną z akcji performatywnych artysty.
