17–23 kwietnia
Bielsko-Biała
Z okazji tegorocznego 50-lecia działalności Instytutu Sztuk Plastycznych Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie zobaczymy w Galerii Bielskiej BWA jubileuszową wystawę, zatytułowaną Wspólne / Osobiste. Otwierana w piątek (21.04) ekspozycja kuratorowana przez Magdalenę Ujmę obejmie wszystkie przestrzenie ekspozycyjne galerii. Znajdą się na niej nowe prace pedagożek i pedagogów związanych z ISP, a opowieść rozpięta zostanie między dwoma tytułowymi biegunami — tego, co w ich praktykach artystycznych i pedagogicznych wspólne, oraz indywidualnych poszukiwań.
Kalisz
W czwartek (20.04) wystartuje czwarta edycja A-Kumulacji, Kaliskiego Biennale Sztuki, czyli konkursu dla artystów i artystek związanych z Kaliszem, organizowanego przez Galerię Sztuki im. Jana Tarasina we współpracy z miastem, Muzeum Okręgowym Ziemi Kaliskiej oraz Wydziałem Pedagogiczno-Artystycznym w Kaliszu UAM w Poznaniu. Za program tegorocznej odsłony odpowiada kuratorski duet – Dagny i Daniel Szwed, którzy do Kalisza zaprosili szereg artystek posługujących się w swojej praktyce dźwiękiem, wśród nich Dominikę Olszowy, Izę Tarasewicz i Karolinę Mełnicką. Gwoździem programu będzie natomiast wystawa konkursowa, prezentowana w Galerii Sztuki im. Jana Tarasina i w Muzeum Okręgowym Ziemi Kaliskiej.
Kraków
Prace Kozlow czytelniczkom „Szumu” mogą być znane ze strony artystki w przedostatnim drukowanym numerze magazynu, a wielu także z Instagrama, gdzie publikuje pod nazwą partia kobiet homoseksualnych, w ten piątek (21.04) w krakowskiej galerii W Przyziemiu otworzy się natomiast jej pierwsza solowa wystawa. Na Zabiję Cię, Ty durniu łysy zobaczymy najnowsze obrazy Kozlow, często przedstawiające urywki historii z życia artystki, nierzadko na pograniczu jawy i snu. Najnowszym pracom artystki, która w tym roku kończy studia na krakowskiej ASP, towarzyszyć będą również te najstarsze, z okresu nastoletniego, kiedy zaczynał kształtować się jej język wizualny.
Lublin
Indywidualna wystawa Krzysztofa Franaszka Blackout otworzy się w piątek (21.04) w Galerii Białej. Zobaczymy na niej wybór starszych prac oraz realizacje powstałe z myślą o lubelskiej wystawie, które łączy temat funkcjonowania w zurbanizowanej przestrzeni. Franaszek nawiązuje m.in. do ukrytej miejskiej infrastruktury, sięgając przy tym po takie materiały jak asfalt, beton, ziemia i metal, a także eksperymentując ze światłem i dźwiękiem, w tym wypadku we współpracy z muzykami Michałem Białkiem i Tomaszem Gosem.
Łódź
W czwartek (20.04) w galerii W Y otworzy się zbiorowa wystawa The World is not a Moment, kuratorowana gościnnie przez duet ze szczecińskiej galerii Obrońców Stalingradu 17, Agatę Michowską i Annę Orlikowską. Zobaczymy na niej przede wszystkim prace wideo, podejmujące refleksję nad wciąż rosnącym uniwersum cyfrowych obrazów, które jednocześnie budzi egzystencjalny lęk i wywołuje pragnienie zanurzenia się w nim, oddające nowe doświadczenie świata, rozbitego na pojedyncze momenty, przypominającego kolaż nieskończonej ilości fragmentów i cytatów.
Erich Buchholz, „Rzeźba z szyb” / „Glasscheibenplastik”, 1957, Stiftung für Konkrete Kunst und Design Ingolstadt
Dzień później (21.04) w Muzeum Sztuki w Łodzi otworzy się wystawa Henryk Stażewski. Późny styl, owoc kuratorskiej pracy Davida Crowleya nad dorobkiem jednego ze współtwórców grupy a.r. i samego muzeum oraz filarów polskiej awangardy. Zgodnie z tytułową sugestią, łódzka monografia koncentrować się będzie przede wszystkim na ostatnich rozdziałach twórczości artysty, który pozostawał aktywny od lat 20. aż do swojej śmierci w roku 1988, nigdy nie przestając eksplorować nowych kierunków. Jako nestor rodzimej awangardy Stażewski pozostawał także w bliskich stosunkach z wieloma młodszymi artystkami i artystami, związanymi m.in. z Galerią Foksal i Warsztatem Formy Filmowej, których prace również zobaczymy na ekspozycji przygotowanej przez Crowleya.
Poznań
W tym miesiącu poznańska inicjatywa DOMIE kończy już pięć lat. Z tej okazji w najbliższy weekend (21–23.04) odbędzie się trzydniowy program wydarzeń pod hasłem Wykończeniówka. Wśród nich znajdzie się miejsce zarówno na podsumowania, czyli wystawę archiwum i pokaz filmów stworzonych w DOMIE i o DOMIE, jak i działania performatywne, koncerty, aferparty i piknik, a wreszcie panel dyskusyjny, dający okazję do namysłu nad przyszłością poznańskiej przestrzeni.
Sopot
Późnym wieczorem 14 kwietnia 1980 roku doszło w Sopocie do pożaru, który zniszczył budynek tamtejszej galerii BWA i znaczną część jej kolekcji. Do tego wydarzenia Państwowa Galeria Sztuki, jak od wczesnych lat 90. nazywa się dawne BWA, powróci w ramach otwieranej w czwartek (20.04) wystawy BWA 1980. Ocalone / Zapomniane. Kuratorowana przez Maję Murawską ekspozycja prezentować będzie część ocalonych z pożaru prac, dających wgląd w charakter i rozpiętość gromadzonej przez dekady kolekcji. Większość z nich eksponowana będzie po raz pierwszy od kilku dekad.
Szczecin
Twórczość jednego z czołowych twórców weimarskiej awangardy i pionierów niemieckiej abstrakcji, Ericha Buchholza, zaprezentuje Muzeum Narodowe w Szczecinie na otwieranej w czwartek (20.04) wystawie Erich Buchholz. Historia sztuki to jedno wielkie fałszerstwo. Projekt przygotowany wespół z Kunsthaus Dahlem w Berlinie i we współpracy z zarządcą spuścizny po artyście oraz Fundacją Sztuki Konkretnej i Designu w Ingolstadt prezentowany jest z okazji 50. rocznicy śmierci Buchholza oraz 100. jubileuszu powstania jego berlińskiej pracowni. Ta ostatnia zostanie na tę okoliczność zrekonstruowana w szczecińskim muzeum, na wystawie znajdą się też rzadko podróżujące, kruche obiekty przestrzenne ze szkła i pleksi oraz złocone reliefy.
Tego samego dnia (20.04) otworzy się organizowana przez Galerię Próżnia, w przestrzeni użyczonej przez Zonę Sztuki Aktualnej, solowa wystawa Kingi Dobosz, współtwórczyni kolektywu Sen o Końcu. Na wystawie Templars legend: clash in space artystka sięgać będzie do legend, mitów i teorii spiskowych związanych z zakonem templariuszy, przerzucając spektakularny pomost pomiędzy średniowieczem a futurystyczną wizją sekretnej, międzyplanetarnej cywilizacji templariuszy.
Ustka
Dzięki nam świat jest lepszy — to dumne hasło jest sloganem… Zakładu Gospodarki Komunalnej w Ustce. Wojciech Gilewicz wykorzystał je również jako tytuł swojej rezydencyjnej wystawy w Centrum Aktywności Twórczej w Ustce, oddziale Bałtyckiej Galerii Sztuki Współczesnej, która otworzy się w czwartek (20.04). Nie jest to nawiązanie przypadkowe — Gilewicz w swojej praktyce koncentruje się na wątkach związanych z odpadami i sposobami podnoszenia ich wartości. Podczas nadmorskiej rezydencji artysta uczył się w lokalnej pracowni ceramicznej, starając się odnaleźć wspólny mianownik pomiędzy szlachetną i wymagającą techniką ceramiczną a swoją fascynacją śmieciami.
Irmina Rusicka, Kasper Lecnim, „Jeszcze szybciej, jeszcze wyżej, jeszcze mocniej”, 2019, kadr z wideo
Warszawa
W Muzeum Sztuki Nowoczesnej dobiega końca wystawa poświęcona Ance Ptaszkowskiej, a w ramach programu wydarzeń towarzyszących jutro (18.04) w Muzeum nad Wisłą odbędzie się spotkanie wokół wydanej równolegle z ekspozycją książki Ptaszkowskiej Dom w Zalesiu – i jego pobocza, w którym wezmą udział autorka i Karol Sienkiewicz, a poprowadzi je Robert Jarosz. Wystawa o Ptaszkowskiej to przy tym jedno z wydarzeń, które zaowocowały toczonymi przede wszystkim w mediach społecznościowych dyskusjami na temat zasłużonych postaci kuratorek, krytyczek i artystek, które ciężko byłoby nazwać feministkami, i sposobów pracy z ich dorobkiem. W odpowiedzi na nie, w środę (19.04) w siedzibie MSN przy Pańskiej odbędzie się dyskusja pod hasłem Sztuka nowoczesna a feminizm. Strategie krytyki i przedstawiania, którą poprowadzi Iwona Kurz, a udział wezmą Agata Pyzik, Agata Jakubowska, Marika Kuźmicz i Agnieszka Tarasiuk.
W tym tygodniu mija równo 80 lat od wybuchu powstania w getcie warszawskim. W ramach jego upamiętnienia, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN zaprezentuje jutro (18.04) wystawę Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim. Ekspozycja przygotowana przez Zuzannę Schnepf-Kołacz skupiać się będzie nie na bojowniczkach i bojownikach, a tych Żydach, którzy stawiali okupantom opór bez broni w ręku. Jej trzon stanowić będą świadectwa żydowskich mieszkańców stolicy ukrywających się w bunkrach w getcie oraz po stronie aryjskiej, ukazujące codzienność życia w ukryciu podczas powstania, ale też pozwalające zadać uniwersalne pytania o ludzkie zachowanie w obliczu śmierci, sposoby stawiania oporu złu i postępowanie w obliczu cudzego cierpienia.
Rocznicę powstania upamiętani także otwierana w piątek (21.04) wystawa w Żydowskim Instytucie Historycznym. Pomniki oporu. Sztuka wobec powstania w getcie warszawskim (1943-1956) to ekspozycja przygotowana przez zespół kuratorski w składzie: Marta Kapełuś, Michał Krasicki i Piotr Słodkowski. Będzie to jak dotąd największa ekspozycja poświęcona artystycznym świadectwom powstania w warszawskim getcie, obejmująca prace z okresu od samego powstania po początek odwilży. Znajdą się na niej dzieła m.in. Aliny Szapocznikow czy Andrzeja Wajdy, ale także liczne obiekty nieznane szerszej publiczności, w tym socrealistyczne obrazy i projekty rocznicowych plakatów z lat 1945-1948.
Również w piątek (21.04) w lokalu_30 otworzy się indywidualna wystawa Magdy Moskwy Sukienki, których nie nosiłam. To druga indywidualna wystawa artystki w lokalu_3o i zarazem pierwsza w jej karierze koncentrująca się w pełni nie na pracach malarskich, a tekstylnych, szytych i drukowanych na tkaninie. Obiekty-ubrania są dla Moskwy rodzajem portretu, dookreślają postać, czasem pełnią rolę drugiej skóry, innym razem krępują ciało. Ubrania artystki odznaczają się surowością użytych materiałów i niefunkcjonalnością, stanowią zdekonstruowane uniformy, które zasłaniają i usztywniają ciało.
Galeria Salon Akademii startuje z nowym cyklem wystawienniczym pod hasłem Niepowszechny spis artystów, skupiającym się na osobowościach i zjawiskach odbiegających od bieżącego mainstreamu. Jej pierwszą odsłoną będzie otwierana w piątek (21.04) wystawa Urodzeni w Hameryce, na której zobaczymy prace Grzegorza Kozery, Marty Nadolle i Sebastiana Kroka. Każde z nich zaaranżuje w pojedynkę jedną z sal galerii, prezentując w gruncie rzeczy małe pokazy indywidualne, składające się na jedną, utrzymaną w neodadaistycznym duchu ekspozycję.
Julia Kowalska, bez tytułu, 130 x 120 cm, olej na płótnie, dzięki uprzejmości galerii Śmierć Człowieka
Tego samego dnia (21.04) w warszawskiej świetlicy Krytyki Politycznej przy Jasnej 10 zobaczymy kolejną odsłonę projektu Pokazówka, czyli cyklu pokazów filmowych prezentujących prace autorstwa artystek i artystów kojarzonych z innymi niż film mediami. Tym razem w ramach cyklu zobaczymy prace wideo Irminy Rusickiej i Kaspra Lecnima z lat 2016–2019.
Reprezentująca Rusicką i Lecnima galeria Szara zaprezentuje z kolei dzień później (22.04) wystawę W cieniu góry, na której znajdą się malarskie cykle Saszy Baszynskiego, Jana Kowala i Honoraty Martin, prezentowane jeszcze w trakcie ich powstawania i w każdym przypadku łączące intymną opowieść z szerszą perspektywą. W przypadku Kowala kluczowe znaczenie odgrywa wiejskie pochodzenie artysty i przyroda, w którą wpisane są postaci z jego obrazów, Martin z kolei skupia się z kolei na śladach, jakie człowiek w wiejskim i miejskim pejzażu pozostawia, dążąc do dominacji nad naturą. Pochodzący z Żytomierza Baszynski maluje z kolei duszne nokturny osadzone w scenerii zachodniego wybrzeża USA, w których jednak odbijają się także emocje związane z wojną w Ukrainie i przymusową emigracją.
Londyn
Śmierć Człowieka, od niedawna będąca galerią nomadyczną, swój najnowszy projekt zaprezentuje w Londynie, we współpracy z galerią Kravitz Contemporary. Indywidualna wystawa Julii Kowalskiej Milky Blind Eye, kuratorowana przez Elaine Tam, otworzy się w piątek (21.04). Zobaczymy na niej najnowsze obrazy artystki, utrzymane w charakterystycznej dla Kowalskiej tonacji, z ciałami w odcieniach pudrowych różów, umieszczonych na ciemnych, pustych tłach i otoczonych rodzajem delikatnej poświaty, z powracającym motywem dotyku, niejednoznacznym i prowokującym różnorakie odczytania i emocjonalne reakcje.
