15-21 października
Gdynia
Dorota Nieznalska zagłębiła się w przeszłość własnej rodziny oraz licznych ofiar „Akcji Wisła” przeczesując archiwalia Institut für Deutsche Ostarbeit; wyniki jej poszukiwań oglądać będzie można od piątku (19.10) na wystawie Przemoc i pamięć w Muzeum Miasta Gdyni. Projekt Nieznalskiej jest nie tylko formą upamiętnienia osób wysiedlonych z obszarów Roztocza, Pogórza Przemyskiego, Bieszczadów i Beskidu Niskiego oraz zniszczonego podczas wojny dziedzictwa kulturowego tych regionów, ale i szerszą refleksją nad uwikłaniem nauki w system totalitarny. Artystka nadała swojej pracy symboliczną formę nawiązującą do ikonostasu, zamieniając wizerunki świętych na fotografie ludności wiejskiej z archiwum nazistowskiego instytutu, które dowodzić miały „odwiecznej niemieckiej obecności” na ziemiach wschodnich.
Gorzów Wielkopolski
Choć Gorzów nie jest dotknięty gentryfikacją w takim stopniu, jak najbliższe mu duże miasta, to i tam dostrzec można rozkręcające się procesy potencjalnie prowadzące do „dzikiej rewitalizacji”. Temat ten wezmą na warsztat Piotr Bruch, Teresa Otulak i Rafał Żarski w ramach kuratorowanej przez Aurelię Nowak wystawy Robimy to, aby polepszyć jakość twojego życia, która otworzy się w czwartek (18.10) w Miejskim Ośrodku Sztuki. Trójka artystów z różnych perspektyw przyglądać się będzie w niej procesom rewitalizacyjnym, modernizacyjnym i restrukturyzacyjnym oraz ich konsekwencjom, zarówno w wymiarze urbanistycznym, jak i, przede wszystkim, społecznym.
Kraków
Jeden z najbardziej efektownych przykładów rodzimego brutalizmu, krakowski hotel Forum, stanie się ramą dla kilkudniowej wystawy Anny Sztwiertni, otwieranej w środę (17.10). Uzdrowisko. Realność doświadczenia oczyszczenia będzie prezentacją site-specific ulokowaną w dawnych hotelowych kuchniach, nawowej przestrzeni o quasi-sakralnym charakterze, z widokiem na malowniczo zdziczały ogród. Za pomocą obiektów i wideo artystka przekształci to miejsce w rodzaj uzdrowiska, które ma stać się wielozmysłowym doświadczeniem rozpiętym gdzieś pomiędzy rytuałem a sanatoryjnymi zabiegami.
Lublin
W tegorocznym jesiennym programie Labiryntu nie zabraknie stałego punktu – przeglądu sztuki wideo studentów rodzimych uczelni artystycznych VideoNews. Do samego wydarzenia pozostał jeszcze ponad miesiąc, jeśli jednak chcielibyście załapać się na prezentację, warto się pospieszyć – otwarty nabór prac potrwa jeszcze do najbliższej soboty (20.10). Tymczasem w lubelskiej galerii trwa wystawa kolekcji stołecznego MSN, o której Joanna Mytkowska, dyrektorka muzeum, opowiadała Joannie Ruszczyk w rozmowie, którą publikowaliśmy w ostatnim weekendowym wydaniu „Szumu”. Jeśli jednak chcielibyście dowiedzieć się od Mytkowskiej czegoś więcej o Stanie rzeczy, polecamy wybrać się na spotkanie, które odbędzie się w Labiryncie w najbliższy piątek (19.10).
Poznań
Z nieco mniej przyziemnej niż artyści na wystawie w gorzowskim MOS-ie, a bardziej metafizyczno-fenomenologicznej strony do kwestii mieszkania podejdzie Tatiana Wolska, której wystawa Matryca otworzy się jutro (16.10) w poznańskim Arsenale. Tytułowa „matryca” w pracy Wolskiej odsyła do greckiego źródłosłowu, macicy, i ma mieć wywrotowy potencjał przedefiniowania współczesnej technologicznej polis. Praca Wolskiej ma być więc refleksją nad tym, jak sposób organizowania przestrzeni wpływa na funkcjonowanie w niej i rozumienie rzeczywistości.
W Poznaniu trwa też reanimowane Mediations Biennale, tymczasem w czwartek (18.10) w galerii R20 otworzy się wystawa Error 404, która jednocześnie będzie odwoływać się do jego tegorocznego tematu i nieco go sabotować. Kuratorowana przez Pawła Franciszka Jaskułę ekspozycja podejmować będzie temat statusu artysty, zwłaszcza młodego twórcy, który zderza się z twardymi realiami świeżo po wyfrunięciu z akademii, a przy okazji także dzisiejszego stanu sztuki postinternetowej.
Szczecin
Sezon na open calle trwa też w Szczecinie – jeszcze do czwartku (18.10) przesyłać można zgłoszenia do tegorocznej edycji Młodych Wilków. Piąta odsłona festiwalu odbędzie się w połowie listopada w TRAFO i koncentrować się przede wszystkim na przestrzeni miejskiej Szczecina.
Warszawa
Po zeszłotygodniowej inauguracji Warszawy w budowie nadchodzi kolejne wydarzenie sezonu w stolicy – ósma odsłona Pomady. Tegoroczna edycja potrwa od czwartku do niedzieli (18-21.10) pod hasłem Eden. Festiwal ulokuje się tym razem na rogu al. Jana Pawła II i ul. Dzielnej, przekształcając to miejsce w tytułowy rajski ogród, metaforyczną, queerową przestrzeń odwołującą się do utopii i strategii przetrwania w coraz bardziej radykalizującym się świecie. Scenografię Edenu zbuduje duet Bracia, poza nimi w tegorocznej Pomadzie wezmą udział m.in. Alex Baczyński-Jenkins, Łukasz Rusznica, Lilian Piskorska oraz oczywiście jeden ze spiritus movens całego przedsięwzięcia – Karol Radziszewski.
W piątek (19.10) w Miejscu Projektów Zachęty otworzy się solowa wystawa Larisy Crunțeanu, rumuńskiej artystki mieszkającej w Warszawie. Aria mineralia osnuta będzie wokół niecodziennego znaleziska artystki – napotkanego przypadkiem na trawniku w centrum Bukaresztu niemego głośnika w kształcie kamienia. Crunțeanu stawiać będzie pytania o charakter przedmiotu, które skazane są z góry na pozostanie bez odpowiedzi, komponując z nich mapę myśli utkaną osobistymi skojarzeniami oraz kulturowymi odniesieniami i symbolami.
W sezonie pomiędzy jedną Artystyczną Podróżą Hestii a kolejną, organizatorzy konkursu przygotowali jeszcze jeden projekt skierowany do wszystkich amatorów fotografii mobilnej. Do końca miesiąca można zgłaszać się do konkursu COLORS by Artystyczna Podróż, wrzucając na instagram opatrzone odpowiednimi hasztagami zdjęcia. Na zwycięzcę czeka miedzy innymi podróż do Cinque Terre we Włoszech.
Wrocław
W najbliższy piątek (19.10) otworzy się nowa instytucja na mapie Wrocławia – OP ENHEIM, ulokowana w kamienicy przy placu Solnym 4. Jej działalność zainauguruje projekt site-specific Mirosława Bałki 1/1/1/1/1. Kuratorowana przez Andę Rottenberg wystawa składać się będzie z neonowych prac nawiązujących do skomplikowanej, wielokulturowej historii kamienicy oraz samego miasta.