11–17 października
Gdańsk
Dwie indywidualne wystawy otworzą się w ten piątek (15.10) w Gdańskiej Galerii Miejskiej. W budynku GGM1 zobaczymy Królestwo krótkiej chwili Róży Litwy. Na kuratorowanej przez Franciszka Smorędę wystawie artystka wykreuje świat wypełniony skrawkami rzeczywistości odnoszącymi się do tego, co znajome, ale nie zawsze oswojone, w którym zaburzone jest poczucie czasu. W siedzibie GGM przy Powroźniczej rozgości się z kolei Piotr Łakomy z kuratorowanym przez Dorotę Jagodę Michalską Domem pająka. Monograficzną wystawę Łakomego uzupełnią dodatkowo prace Mikołaja Smoczyńskiego, Artura Żmijewskiego, Erny Rosenstein i Magdaleny Abakanowicz.
Katowice
W Galeriach Miasta Ogrodów można już oglądać cztery wystawy w ramach projektu W lustrze fotografii. O fotografii na Śląsku po 2010. Piękni Ludzie Joanny Nowickiej to pokaz portretów wykonywanych przez fotografkę na czarnobiałej kliszy przy użyciu średnioformatowego aparatu. W Where are you, Andy? Antoni Kreis sięga do lat 60. i stara się na swój sposób zapełnić lukę po nieistniejącym polskim pop arcie. Anna Lewańska na Skutkach ubocznych prezentuje fotografie powstałe w ciągu ostatnich dwóch dekad, spędzonych przede wszystkim na podróżowaniu. Pokazom najnowszej śląskiej fotografii towarzyszy również wystawa dwojga klasyków – Jerzego Lewczyńskiego i Zofii Rydet.
Kraków
Wokół tematów trudnej pamięci i traum przeszłości krąży obecna odsłona wystawy stałej Cricoteki Tadeusz Kantor. Widma. Wątki te rozwijać będzie Robert Kuśmirowski w otwieranej w środę (13.10) wystawie Wpół do jutra, opowiadając o współczesnych lękach, rozpadzie uniwersalnej wizji kultury i niewierze w jakiekolwiek jutro w obliczu katastrofy klimatycznej. W wystawie realizowanej wespół z kuratorami Magdaleną Ujmą-Gawlik i Kamilem Kuitkowskim weźmie też udział gościnnie szereg innych artystów: Marek Chlanda, Andrzej Dudek Dürer, Krzysztof Leon Dziemaszkiewicz, Jan Gryka, Mikołaj Smoczyński, Maciej Świeszewski i Daniel Zagórski.
Dyplomowy projekt Gabrieli Rosenzweig z pracowni Andrzeja Bednarczyka na krakowskiej ASP zaprezentuje w piątek (15.10) Shefter Gallery. Na wystawie Niech nikt spośród nas się nie wyróżnia artystka, nawiązując m.in. do Buddenbrooków Thomasa Manna, wykreuje wnętrze mieszczańskiego salonu wypełnione obrazami, meblami, tkaninami i wzorzystymi tapetami, eskapistyczną enklawę, w której piękno, nawet powierzchowne, pozwala na ucieczkę od rodzinnych i społecznych powinności.
rys. Bolesław Chromry, dzięki uprzejmości artysty i galerii Szara Kamienica
Dzień później (16.10) w Galerii Szara Kamienica otworzy się kuratorowana przez Mariusza Horanina wystawa Pod płaszczykiem emocji. Przyglądać się ona będzie tytułowym emocjom we współczesnych realiach, stawiając pytania o to, jakie społeczne zjawiska się za nimi kryją. Na ekspozycji zobaczymy prace m.in. Bolesława Chromrego, Cyryla Polaczka, Agaty Kus, Pawła Baśnika i Justyny Baśnik Andrzejewskiej.
Łódź
Po udostępnionej niedawno zupełnie nowej odsłonie kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi zaprezentuje w ten piątek (15.10) monumentalną wystawę Awangardowe muzeum, sięgającą do przeszłości nie tylko MSŁ. Kuratorowana przez Agnieszkę Pinderę i Jarosława Suchana ekspozycja prześledzi historię czterech inicjatyw awangardowych artystów, kolekcji i przestrzeni wystawienniczych, laboratoriów nowych form artystycznych będących zalążkami awangardowych muzeów. Poznamy więc dzieje rosyjskiej sieci Muzeów Kultury Artystycznej, hanowerskiego Kabinett der Abstrakten, założonego w Nowym Jorku Société Anonyme Inc. oraz, rzecz jasna, Międzynarodowej Kolekcji Sztuki Nowoczesnej grupy „a.r.”. Na wystawie znajdą się zarówno archiwalia związane z poszczególnymi instytucjami, jak i prace związanych z nimi artystów i artystek, wśród których znajdą się takie nazwiska jak Kazimierz Malewicz, Natalia Gonczarowa, Pablo Picasso i Marcel Duchamp.
Olsztyn
Solową wystawę Joanny Imielskiej zaprezentuje w piątek (15.10) olsztyńskie BWA. Prace prezentowane na Anatomii czasu pochodzą z ostatnich dwudziestu lat, a ich zwornikiem jest tytułowy czas, kluczowa kategoria w każdym z prezentowanych cykli. W kolejnych pracach artystka podchodzi do tematu od różnych stron, raz skupiając się na cykliczności czasu, raz na jego linearności, skupiając się z jednej strony na jednostkowym odczuciu czasu, z drugiej – na perspektywie czasu kosmicznego. Równie duże znaczenie mają dla Imielskiej konkretne miejsca – na olsztyńskiej wystawie zobaczymy prace związane z jej pobytami w Ostrawie, Nowym Jorku i Szanghaju.
Joanna Imielska, „Odkryto nową Planetę”, dzięki uprzejmości BWA Galerii Sztuki w Olsztynie
Poznań
Po wystawie Elhana Hadżijewa poznańska Vinci Art Gallery zaprezentuje solowy pokaz Grzegorza Ratajczyka, wykładowcy Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Na wystawie Okruchy malarstwa. Światło-cień zobaczymy przegląd starszych prac artysty oraz najnowsze obrazy. Wszystkie one związane będą z podróżami, a przedstawienia pejzażowe wkrada się w nich aspekt metafizyczny.
Sopot
Psizm w sztuce zatacza coraz szersze kręgi – w piątek (15.10) w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie otworzy się kuratorowana przez regularnie współpracującego z galerią Bogusława Deptułę wystawa My i psy, psy i my. Szeroko zakrojona ekspozycja prześledzi psio-ludzkie relacje odbijające się w sztuce od XVIII wieku po współczesność, prezentując obrazy, rzeźby i rysunki ze zbiorów publicznych i prywatnych, w tym prace Marii Jaremy, Kazimierza Mikulskiego, Olgi Boznańskiej, Mirosława Bałki czy Karola Palczaka. Tego samego dnia w PGS zaprezentowana zostanie też wystawa korporacyjnej kolekcji malarstwa mBanku, zatytułowana m jak młodość. To pierwszy publiczny pokaz gromadzonych od roku zbiorów młodego polskiego malarstwa, którego kuratorem będzie przewodniczący komisji zakupowej, Piotr Sarzyński.
Szczecin
Po zeszłotygodniowym rozdaniu Trafostacja Sztuki na ten czwartek (14.10) szykuje kolejne, podwójne otwarcie nowych wystaw. Kuratorowana przez Danutę Dąbrowską i Patrycję Żyżniewską Zinzinatti skupi się na druku jako medium artystycznym, prezentując artbooki, photobooki, ziny czy druki ulotne. Wybrane pozycje powstały w ciagu ostatniej dekady w kręgu pracowni Dąbrowskiej na Akademii Sztuki w Szczecinie. Wokół druku krążyć będzie także druga otwierana tego dnia wystawa – Lotny Dom Wydawniczy, czyli artystyczno-kuratorski projekt Łukasza Trzcińskiego, którego osią jest maszyna drukarska, uspołeczniona jako środek służący dokumentacji artystycznych konceptów. To część większego projektu artysty zatytułowanego Kolekcja Idei, skoncentrowanego na poszukiwaniu alternatywnych dróg dystrybuowania wiedzy.
Ustka
W ramach programu rezydencyjnego Praktyki ekologiczne na polu artystycznych działań indywidualną wystawę w Centrum Aktywności Twórczej w Ustce zaprezentuje w czwartek (14.10) Joanna Dudek. W Zielnikach słowińskich artystka przygląda się tematowi ziołolecznictwa w kulturze etnicznych mieszkańców Pomorza, czyli tytułowych Słowińców. Projekt Dudek ma być rodzajem rzeźby społecznej, upamiętniającej nie jednostkę, a całą grupę etniczną za pośrednictwem uprawianych w przydomowych ogródkach ziół.
Warszawa
Drugą bohaterką kuratorowanego przez Michała Grzegorzka programu wizualnego towarzyszącego Festiwalowi Nowa Europa. Inne spojrzenia w Nowym Teatrze będzie Agnieszka Brzeżańska. W czwartek i piątek (14–15.10) na półgodziny przed spektaklem Gisele Vienne L’Étang / Staw zobaczyć będzie można Chaszcze – instalację Brzeżańskiej, która jest pokłosiem corocznego pływania po Wiśle w ramach projektu Flow / Przepływ. Punktem wyjścia do instalacji będzie jedna z roślin zrywanych w tytułowych nadwiślańskich chaszczach – piołun, roślina o rozległych konotacjach kulturowych, wykorzystywana niegdyś w obrzędach pogrzebowych, ale i do produkcji m.in. absyntu i leku na malarię.
W piątek (15.10) poznamy laureatki i laureatów tegorocznej – a zarazem ostatniej – edycji Spojrzeń. Zachęta wyciągnęła wnioski z błędów popełnianych przez organizatorów innych konkursów artystycznych, finałowa odsłona Spojrzeń zyska zupełnie inną postać niż dotychczas. Wzorem m.in. konkursu Jindřicha Chalupeckiego uczestnicy i uczestniczki nie będą walczyć o nagrodę, ale uhonorowani w równej mierze zostaną wszyscy, a sam konkurs przyjmie formę programu publicznego.
W ramach programu towarzyszącego wystawie Krzywe Koło trwającej w Galerii Promocyjnej, w mieszkaniu przy Brzozowej 35 otworzy się w piątek (15.10) przygotowana przez grupę Turnus wystawa Jeszcze jeden turnus Krzywego Koła. Na zaproszenie Kamila Pierwszego artystki zaproponowały wystawę oraz serię spotkań nawiązującą do historii Klubu Krzywego Koła nie poprzez przywoływanie konkretnych dzieł, postaci czy historycznych wydarzeń, a idei regularnych spotkań i dyskusji. W wystawie weźmie udział ponad trzydziestka wyłonionych w open callu artystek i artystów, m.in. Karolina Konopka, Maja Demska i Tomek Paszkowicz.
Fotograficzny projekt Kasi Rysiak Anima zaprezentuje w sobotę (6.07) Pracownia Wschodnia przy placu Hallera. W fotografiach wykonanych techniką żelatynowo-srebrową na papierze barytowym nakładają się na siebie krajobrazy polskich parków narodowych oraz portrety zwierząt poddanych taksydermii. W ramach projektu rozpoczętego przed kilkoma laty podczas wizyty w Obozie dla Puszczy, artystka odwiedzała zarówno parki narodowe i rezerwaty przyrody, jak i muzea etnograficzne, myślistwa i łowiectwa. Łącząc w fotografiach obrazy w nich wykonane, Rysiak symbolicznie, nie bez gorzkiej ironii, przywraca naturze to, co zostało jej wydarte jako ludzkie trofea.
W galerii Nanazenit trwa natomiast wystawa Veroniki Hapchenko Cherchez le mage. Artystka przygląda się w niej duchowym poszukiwaniom i ciągotom ku temu, co irracjonalne, pleniącym się w dobie kryzysu wielkich narracji i coraz bardziej niepewnej przyszłości. W niewyraźnych, zamglonych, malowanych aerografem obrazach, jakby zawieszonych pomiędzy dwoma światami, Hapchenko prowokuje do poszukiwania elementów magii w codziennej rzeczywistości.
Wrocław
Slavs and Tatars, „Love Me, Love Me Not (Wrocław)”, 2014, przyciemniane lustro, farba akrylowa, złota aluminiowa rama. Certyfikat zapieczętowany woskiem przez artystów, 85×60 cm
Splecionym z sobą w ramach powojennych przymusowych przesiedleń historiom Wrocławia i Lwowa przyglądać się będzie kolektyw Slavs and Tatars na otwieranej w piątek (15.10) wystawie LONG LVIVE LVIV/СЛАВА ЗА БРЕСЛАВА w OP ENHEIM. Artyści symbolicznie wskrzeszą przy tej okazji Wydział Orientalistyczny Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie – w międzywojniu bardzo prężny ośrodek studiów orientalistycznych, który jednak nie przetrwał przesiedleń, mimo iż znaczna część lwowskich naukowców kontynuowała pracę na Uniwersytecie Wrocławskim. Przy tej okazji Slavs and Tatars zaprezentują we Wrocławiu nowe prace, stworzą merch związany z lwowskim uniwersytetem, a w otoczeniu orientalnych tkanin i kobierców pochodzących z kolekcji rodziny Kulczyckich zorganizują warsztaty i wykłady na tematy wschodnie.
Tego samego dnia (15.10) w galerii SIC! BWA Wrocław otworzy się indywidualna wystawa izraelskiej artystki Elli Littwitz zatytułowana Jeśli wszystko, co istnieje, ma swoje miejsce. Zaprezentuje ona we Wrocławiu najnowsze prace zrealizowane podczas wizyt na granicy jordańsko-izraelskiej, w pobliżu ujścia rzeki Jordan do Morza Martwego. Littwitz przygląda się nawarstwieniu narracji biblijnych – w tym rejonie miał się wedle tradycji odbyć chrzest Jezusa, a Żydzi po wędrówce przez pustynię wkroczyć mieli do Ziemi Obiecanej – oraz problemów geopolitycznych, rysując obraz, w którym zazębiają się historia, ideologia i mitologia.
Zielona Góra
Z okazji trzydziestolecia Instytutu Sztuk Wizualnych Uniwersytetu Zielonogórskiego w piątek (15.10) w uniwersyteckiej Galerii Rektorat, Muzeum Ziemi Lubuskiej oraz zielonogórskim BWA otworzy się jubileuszowa wystawa Wyobraź sobie. Sztuka w zmieniającym się świecie, sztuka zmieniająca świat. Zaproszeni artyści, pedagodzy ISW, sięgać będą do awangardowych idei, wartości i dzieł, które ich zdaniem wciąż niosą w sobie potencjał zmieniania rzeczywistości i mogą przybliżać nas od ideału świata bardziej harmonijnego i wolnego od bieżących bolączek.
Ostrawa
W czwartek (14.10) w ostrawskim Muzuem Milana Dobeša indywidualną wystawę zaprezentuje polski artysta Marcin Jasik. Kuratorowane przez praską galerzystkę Lucie Drdovą Bezpośrednie relacje będą pierwszą wystawą Jasika w Czechach, towarzyszyć jej będzie również obszerny katalog. W najnowszych malarskich pracach Jasik sięga do fresków Giotta z bazyliki św. Franciszka w Asyżu i abstrahuje ich kompozycję tłumacząc ją na malarski cykl z wykorzystaniem m.in. farb w sprayu i pasteli, analizując przy tym emocjonalny i metafizyczny wydźwięk dzieła protorenesansowego artysty.
