11–17 listopada
Białystok
W piątek (15.11) Augustas Serapinas, litewski artysta znany z nadawania drugiego życia opuszczonym budynkom, zabierze nas w podróż po zapomnianych wioskach Podlasia i Litwy. Na kuratorowanej przez Post Brothers i Katarzynę Różniak-Szabelską wystawie Sosna, świerk i osika w Galerii Arsenał w Białymstoku Serapinas zestawia budowle z podlaskiego skansenu z porzuconym litewskim domem mieszkalnym, wskazując na wspólnotę regionalnej tożsamości. Unika przy tym sentymentalizmu, koncentrując się na wartości użytkowej materiałów i dziedzictwie pragmatycznego przedindustrialnego minimalizmu.
Elbląg
Solowa wystawa Magdaleny Hebel otworzy się w czwartek (14.11) w Galerii EL w Elblągu. Prezentowana w przestrzeni krużganków galerii Moja Historia to przegląd drogi artystycznej malarki, której początki sięgają 1998 roku. Urodzona z trisomią 21, Hebel rozpoczęła swoją drogę artystyczną w malborskim Ognisku Plastycznym, odnajdując w sztuce nie tylko sposób na wyrażanie emocji, ale i przestrzeń do przełamywania społecznych barier. Na wystawie zobaczymy jej martwe natury, portrety i przedstawienia architektury, komponowane z precyzją, przy użyciu uproszczonych, geometrycznych form i wyrazistych kolorów.
Gdańsk
W najbliższy piątek i sobotę (15–16.11) odbędzie się kolejna edycja festiwalu Narracje, tym razem na gdańskim Niedźwiedniku, położonym kilka kilometrów od centrum Wrzeszcza osiedlu bloków malowniczo wkomponowanych w przyrodę wzgórz morenowych, tuż przy granicy parku krajobrazowego. W Uzdrowisku Niedźwiednik kuratorzy Zuzanna Mielczarek i Mateusz Włodarek wraz z zaproszonymi twórczyniami i twórcami wydobywać będą lokalne historie, architektoniczne założenia oraz przyrodniczy potencjał Niedźwiednika, zapraszając do wniknięcia w miejscowe historie oraz ekosystemy i spoglądając na osiedle jako na codzienne uzdrowisko.
Paweł Sobczak, „Fontanna”, olej na płótnie, 80×100 cm, 2024
Kraków
Solowa wystawa Leny Achtelik kuratorowana przez Martę Kudelską otworzy się w piątek (15.11) w galerii Widna. W Promieniowaniu ciała doskonale czarnego artystka opowiadać będzie o widmach i dźwiękach z zaświatów, sięgając m.in. po symbol motyla, odnoszącego się do transformacji i cykliczności życia, czy tytułową kategorię ciała doskonale czarnego, czyli całkowicie pochłaniającego padające nań promieniowanie, niezależnie od długości fali.
Tego samego dnia (15.11) w galerii Jak Zapomnieć otworzy się kuratorowana przez Kamila Kuitkowskiego wystawa Pawła Sobczaka Czerń ziemi słonej. W swoich obrazach artysta tworzy zapis tożsamościowej wędrówki rodem z odbywanych niegdyś przez młodzieńców z zamożnych elit Grand Tours. W niemal czarnych obrazach z perspektywy queerowej świadomości Sobczak pyta o swoje miejsce w historii Śląska i własnej rodziny, a następnie przenosi nas w migotliwy krajobraz sennego południa.
Łódź
W piątek (15.11) w Muzeum Sztuki w Łodzi otworzy się wystawa Próba całości. Nagroda im. Katarzyny Kobro, podsumowująca dwie dekady historii tego wyróżnienia. Zatytułowana za tomikiem poezji Juliana Przybosia ekspozycja będzie próbą spojrzenia na historię sztuki polskiej przez pryzmat tej nagrody, z założenia fragmentaryczną, mozaikową, przyglądającą się konkretnym dziełom i ich wzajemnym relacjom oraz szukającą połączeń pomiędzy odmiennymi praktykami.
Jadwiga Sawicka, „Było nie było”, olej na płótnie, 2010-2014, Muzeum Sztuki w Łodzi
Dzień później (16.11) w Akademickim Centrum Designu otworzy się ostatnia z wystaw w ramach projektu Praca kobiet nigdy się nie kończy. Katarzyna Swinarska w Sekretach fabrycznych dziewczyn przyglądać się będzie kobietom w polu przemysłowych rewolucji, zwrotów politycznych i relacji społecznych. Artystka skupia uwagę na życiu dziewczyn, które marząc o wolności trafiają w tryby machiny wyzysku ekonomicznego, w tym pracownic seksualnych z Tajlandii i szwaczek z Bangladeszu, a przede wszystkim łódzkich włókniarek z XIX i XX wieku, dla których ucieczka ze wsi do miasta i fabryki była wyboistą drogą do emancypacji.
Radom
Dwie indywidualne wystawy otworzą się w piątek (15.11) w MCSW Elektrownia w Radomiu. Dariusz Milczarek w obrazach prezentowanych na Light Motive dekonstruuje przestrzeń kolorem i światłem, przekraczając umowną granicę realności przedstawianego świata i grając podstawowymi środkami wyrazu malarstwa. Punktem wyjścia od rozważań o kolorze, świetle i ulotności zdarzeń staje się u niego przestrzeń dworca kolejowego, a w sposobie jej przedstawiania dostrzegalne są echa innych twórców sięgających do tej tematyki, od Moneta po Wróblewskiego.Na Ostatnich dniach lata Dariusza Grabusia zobaczymy z kolei obrazy inspirowane modernistyczną architekturą Kalifornii z połowy XX wieku oraz designem z tego samego okresu. W ich centrum znajduje się jednak przede wszystkim człowiek i jego doświadczenie – nawet jeśli figura ludzka nie pojawia się na samych płótnach.
Warszawa
Pierwszy pełnometrażowy film Alexa Baczyńskiego-Jenkinsa będzie miał swoją premierę dziś (11.11) w przestrzeni kinowej Muzeum Sztuki Nowoczesnej. To uczucie to dokumentalna opowieść o życiu piątki osób bliskich reżyserowi, poetycki i polityczny dziennik, a przy tym szersza opowieść o przyjaźni, performansie i społecznej transformacji, momencie, kiedy społeczność queerowa uzyskała w Polsce widoczność. Premiera będzie przy okazji zapowiedzią tegorocznej edycji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego WATCH DOCS, który ruszy w przyszłym tygodniu i odbywać się będzie m.in. w KINOMUZEUM MSN.
Monograficzna wystawa Tomáša Rafy Obywatele otworzy się w piątek (15.11) w Zachęcie. Filmowo-fotograficzna ekspozycja prezentować będzie przekrój strategii dokumentalnych i działań edukacyjnych artysty, koncentrujących się na procesach zachodzących w społeczeństwie i prawach człowieka. Zachętowska prezentacja skupiać się będzie szczególnie na światopoglądowej polaryzacji polskiego społeczeństwa pogłębiającej się od 2010 roku. Słowacki artysta obserwuje ją przede wszystkim pojawiając się z aparatem i kamerą na demonstracjach, zgromadzeniach i marszach, stroniąc jednak od dodawania własnego komentarza, a w sposób możliwie neutralny prezentując stanowiska różnych stron sporu.
Tego samego dnia (15.11) w galerii Nocny Art Patrol otworzy się kolejna solowa wystawa Dawida Czycza Boski ogród, wieczny maj. Zobaczymy na niej najnowsze obrazy artysty, krążące wokół motywu raju, który jednak w wydaniu Czycza zyskuje postać dystopijnej wizji współczesności dryfującej w wirtualnym oceanie kultury cyfrowej.
Pola Dwurnik, „Alcyna z trzema lisami (autoportret)”, olej na płótnie, 61x89cm, 2024, fot. Daniel Ożga, dzięki uprzejmości artystki
Wrocław
Nieco ponad trzydzieści lat temu Ewa Mizera-Raczkowska prezentowała w galerii Entropia swoją pierwszą podyplomową wystawę Spotkania poza czasem. Teraz artystka powraca do wrocławskiej galerii i ponownie w centrum pracy stawia temat światła. Na otwieranej w czwartek (14.11) wystawie Światło-czułość zobaczymy jej efemeryczną instalację świetlną wykorzystującą m.in. folię lustrzaną.
Przekrojowa wystawa Poli Dwurnik otworzy się w piątek (15.11) w Krupa Gallery. W Nowej choreografii Alcyny malarka po raz kolejny sięga po inspirację tytułowa postacią z Orlanda szalonego Ariosta. W jej interpretacji władczyni egzotycznej wyspy zamienia się we współodczuwającą członkinię zwierzęcej wspólnoty, która prowadzić będzie zwiedzających po ekspozycji podsumowującej 15 lat pracy Dwurnik z tematem relacji między ludźmi i zwierzętami.
Tego samego dnia (15.11) na Kępie Mieszczańskiej otworzy się młodsza siostra 66P – nowa przestrzeń dla sztuki o nazwie Stajnia. W odnowionym budynku zabytkowych stajni wojskowych z końca XVIII wieku działać ma miejsce przeznaczone na eksperymentalne działania z pogranicza sztuk. Odbywać się w nim będą również rezydencje w ramach programu zatytułowanego Zaczyna się w Wrocławiu – pierwszym rezydentem będzie wkrótce Tytus Szabelski. Podczas wieczoru otwarcia odbędą się z kolei performanse Barbary Gryki i Macieja Kryńskiego oraz młodej wrocławskiej grupy Naked Man Collective, a także koncert Mahjong.
