WRO Media Art Biennale 2015. Relacja z konferencji prasowej

Konferencja prasowa Biennale WRO2015, 15 kwietnia 2015, nowy gmach Biblioteki Uniwersyteckiej, Wrocław

Okres tegorocznych majówek będzie można spędzić nie tylko na łonie natury. Alternatywą dla sielskiego, polskiego grillowania może zostać 16. edycja Biennale Sztuki Mediów WRO. Program przeglądu odbywającego się we Wrocławiu od 1989 został w tym roku spięty hasłem „Test Exposure”.

Podczas konferencji prasowej zapowiadającej Biennale Piotr Krajewski – dyrektor artystyczny imprezy – tłumaczył koncepcję „ekspozycji testowej” podkreślając granicę pomiędzy nadchodzącą edycją przeglądu, a tą mającą miejsce w 2013 roku. Tamta była podsumowaniem pięćdziesięciu lat nowych mediów w sztuce – miejscem spotkań klasyków z zainteresowanymi odbiorcami. Natomiast duża część tegorocznych wydarzeń ma być poświęcona przede wszystkim młodym artystom. Ważną częścią tej sfery Biennale ma być „Pierwszy Konkurs Najlepszych Dyplomów Sztuki Mediów” obronionych w 2014 roku na ośmiu publicznych uczelniach w: Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu.

Odmładzanie dyskursu nowych mediów było już widoczne na ubiegłorocznej wystawie: Rysopis. Wystawa artystów urodzonych w Polsce około 1989 organizowanej przez Centrum Sztuki WRO. Jak stwierdził Piotr Krajewski, sztuka powstająca na przestrzeni ostatnich dwóch – trzech lat jest obszarem ryzyka, co najlepiej pokazała wyżej wspomniana ekspozycja. Próba znalezienia wspólnego mianownika dla twórców urodzonych około 1989 roku nie powiodła się, młodzi twórcy okazali się bowiem głównie pochłonięci własnymi, indywidualnymi problemami.

Czy ta programowa zapowiedź braku jednej, konkretnej narracji utrudni czytelny odbiór całego wydarzenia? Trudno w tej chwili stwierdzić. Organizatorzy podkreślają wyjątkowość danego momentu dla Wrocławia. W tym kontekście hasło „Test Exposure” można odebrać jako sprawdzian przed rokiem 2016, kiedy miasto zmieni się w Europejską Stolicę Kultury (ESK). Tym bardziej cieszy decyzja o oddaniu głosu młodym ludziom, szczególnie kiedy w tle toczy się dyskusja o głośnych nazwiskach promujących miasto (m.in.: ubiegłoroczna wystawa Picasso, Dali, Goya – Tauromachia bądź zakup kolekcji zdjęć z Marylin Monroe).

Bezpośrednim odwołaniem do ESK jest natomiast zapowiedź festiwalu Miasto Przyszłości wchodzącego w program wydarzeń roku 2016. Festiwal będzie reprezentowany na tegorocznym Biennale poprzez cykl wykładów i debat – Hakowanie Społecznego Systemu Operacyjnego (kurator programu: Edwin Bendyk). Wydarzenie ma wychodzić od systemu już istniejącego, kładąc nacisk na proces indywidualizacji użytkownika sieci przez pryzmat utopii oraz dystopii. W tym kontekście, Centrum Sztuki WRO próbuje nawet przekuwać teorię w praktykę m.in. zapraszając swoją publiczność na otwarte przeglądy programowe Biennale WRO 2015, gdzie uczestnicy mogli wziąć czynny udział w kształtowaniu wydarzenia.

Kolejna edycja WRO to jak zwykle duża dawka światowych premier prac i instalacji. Organizatorzy kładą w tym roku duży nacisk na przenikanie się sztuki oraz nauki. Ekspozycja będzie podzielona na mniejsze wystawy mające się odbywać w całym mieście m.in. w: Muzeum Narodowym, Centrum Sztuki WRO, Galerii Entropia, Domu Handlowym Renoma, ale również przestrzeniach publicznych i prywatnych.

Na konferencji prasowej został zaprezentowany projekt Suzanne Treister – Hexen 2.0 (2009-2011), który może zostać odebrany jako próba napisania pogłębionej historii nowoczesności, silnie odbiegającej od tej podręcznikowej. Forma w jakiej została przedstawiona praca Treister – plansz i wydruków wielkoformatowych stylizowanych na karty tarota oraz bogato ilustrowane diagramy, łączy w sobie przeszłość z teraźniejszością. Wybór prezentującego wiedzę w tradycyjny sposób dzieła do zaprezentowania na konferencji prasowej, kładzie nacisk na główną lokalizację tegorocznego Biennale.

Mowa tutaj o nowym gmachu Biblioteki Uniwersytetu Wrocławskiego (BUWr). Grażyna Piotrowicz, dyrektorka tej instytucji, mocno podkreślała wizje biblioteki jako centrum kultury. Objawia się tutaj trzecie znaczenie hasła „Test Exposure” jako sprawdzianu nowoczesnej infrastruktury potężnego gmachu przy ul. F. Joliot-Curie 12. Nowy budynek BUWr jawi się tutaj jako interfejs pomiędzy tradycyjnymi zasobami wiedzy a współczesną społecznością.

Już po konferencji prasowej, w atmosferze półoficjalnych rozmów, pojawiła się nawet sugestia ustanowienia nowego centrum dla prezentacji sztuki współczesnej, którym mógłby zostać gmach BUWr. Z jednej strony, pokazuje to ogromną potrzebę powstania profesjonalnego obiektu. Z drugiej, cisza jaka zapadła nad już istniejącym projektem siedziby Muzeum Współczesnego Wrocław (MWW) – instytucji wyspecjalizowanej w analizie współczesnych dyskursów, jest zastanawiająco smutna. W tej sytuacji, samotny głos MWW rozbija się o ściany urzędów miasta. Brakuje jakichkolwiek wspólnych, ponad instytucjonalnych działań.

BUWr na pewno zostanie polem debaty dotyczącej współczesnego miasta oraz miejsc dla ludzi w nim mieszkających. Ten punkt wizji rozwoju biblioteki już został wypełniony za sprawą programu zaprezentowanego na konferencji przez organizatorów Biennale Sztuki Mediów WRO. Skłania on do dyskusji poruszającej problemy ważne i równocześnie trudne dla różnych grup społecznych. Wciąż jest za wcześnie, aby móc ocenić poziom wydarzeń wchodzących w skład przeglądu. Pozostaje życzyć organizatorom mniej polityki na rzecz wolności sztuki.